Οδηγίες με θέμα προσωπικά δεδομένα και κορονοϊός COVID-19, δίνει με σημερινή απόφαση της η Ολομέλεια της Αρχής Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, καθώς η πανδημία θέτει τα όρια ανάμεσα στη προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων και σε άλλα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως η ζωή και υγεία.
Με την υπ’ αρ. 05/2020 απόφασή της, η Αρχή επιτρέπει, μεταξύ άλλων, στους εργοδότες, υπό τις νόμιμες προϋποθέσεις, να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από την κορονοϊό, όπως π.χ. την υποβολή ερωτηματολογίων σχετικά με την κατάσταση υγείας τους ή συγγενών, συνεργατών τους, τα ταξίδια σε προορισμούς με αυξημένο κίνδυνο διάδοσης του κορονοϊού COVID-19 κ.λπ., όπως και να προχωρούν και στην θερμομέτρηση εργαζομένων, προμηθευτών, επισκεπτών κ.λπ., προ της εισόδου στις εγκαταστάσεις τους.
Ωστόσο, η ανεξάρτητη αρχή υπογραμμίζει ότι η παροχή πληροφοριών για την κατάσταση υγείας των ασθενών δεν είναι επιτρεπτή, αν δημιουργεί κλίμα προκατάληψης και στιγματισμού, επιπλέον δε ενδέχεται να δρα αποτρεπτικά στην τήρηση των μέτρων που ανακοινώθηκαν από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές, με αποτέλεσμα να αντιστρατεύεται τελικά την αποτελεσματικότητα τους.
Ειδικότερα, τα βασικά σημεία των κατευθύνσεων που δίνει η Αρχή είναι:
- Το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δεν είναι απόλυτο, αλλά πρέπει να εκτιμάται σε σχέση με τη λειτουργία του στην κοινωνία και να σταθμίζεται σε σχέση με άλλα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως η ζωή και η υγεία.
- Η εφαρμογή του νομικού πλαισίου για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δε συνιστά εμπόδιο στη λήψη των αναγκαίων μέτρων αντιμετώπισης του κορονοϊού COVID-19.
- Καμία επεξεργασία δεδομένων, στο πλαίσιο λήψης μέτρων αποτροπής της διάδοσης του κορονοϊού COVID-19, δεν μπορεί εκ προοιμίου να αποκλειστεί ως απαγορευμένη, ιδίως στην παρούσα χρονική, κρίσιμη και πρωτόγνωρη συγκυρία.
- Η νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στο πλαίσιο λήψης μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας εν γένει, αλλά και της υγείας των υποκειμένων των δεδομένων στους εργασιακούς χώρους, αφενός, παρέχει τις κατάλληλες νομικές βάσεις για την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, αφετέρου, παρέχει τη δυνατότητα στον εθνικό νομοθέτη να εξειδικεύσει πράξεις επεξεργασίας που είναι απαραίτητες για λόγους δημοσίου συμφέροντος, περιλαμβανομένου του τομέα της δημόσιας υγείας κατ’ εξουσιοδότηση και σύμφωνα προς τις διατάξεις του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (GDPR).
- Οι εργοδότες μπορούν, υπό τις νόμιμες προϋποθέσεις, να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από την κορονοϊό, όπως π.χ. την υποβολή ερωτηματολογίων σχετικά με την κατάσταση υγείας τους ή συγγενών, συνεργατών τους, τα ταξίδια σε προορισμούς με αυξημένο κίνδυνο διάδοσης του κορονοϊού COVID-19 κ.λπ., καθώς και την θερμομέτρηση εργαζομένων, προμηθευτών, επισκεπτών κ.λπ., προ της εισόδου στις εγκαταστάσεις τους.
- Παρά το ότι η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων θανόντων δεν προστατεύεται από τη νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα, εν τούτοις, η αποκάλυψη των στοιχείων τους μπορεί να οδηγήσει σε έμμεση ταυτοποίηση ζώντων φυσικών προσώπων που είχαν έρθει σε επαφή, με αποτέλεσμα να εφαρμόζεται εν τέλει η σχετική νομοθεσία.
- Η από μέρους των νοσούντων από τον κορονοϊό COVID-19 ασθενών οικειοθελής δημοσιοποίηση της κατάστασης της υγείας τους διενεργείται νόμιμα, σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR).
- H γνωστοποίηση σε τρίτους πληροφοριών για την κατάσταση υγείας των ασθενών δεν είναι επιτρεπτή, αν δημιουργεί κλίμα προκατάληψης και στιγματισμού, επιπλέον δε ενδέχεται να δρα αποτρεπτικά στην τήρηση των μέτρων που ανακοινώθηκαν από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές, με αποτέλεσμα να αντιστρατεύεται τελικά την αποτελεσματικότητα τους.
- Τα ΜΜΕ, προ της τυχόν επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για δημοσιογραφικούς σκοπούς, ιδίως ως προς την κατάσταση υγείας των υποκειμένων σε σχέση με τον κορονοϊό COVID-19, θα πρέπει πρωταρχικά να αξιολογούν την αναγκαιότητα αποκάλυψης στοιχείων ταυτοποίησης του υποκειμένου (π.χ. ονοματεπώνυμο, φωτογραφία και άλλα προσδιοριστικά στοιχεία), ώστε να μην οδηγήσουν στην υπονόμευση των μέτρων αντιμετώπισης καθώς και σε κλίμα προκατάληψης και αποκλεισμού.
