Μεγάλη υπέρβαση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπει ο νέος προϋπολογισμός τόσο για το 2017 όσο και για το 2016.
Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2017 που κατατέθηκε στη Βουλή, το πρωτογενές πλεόνασμα το επόμενο έτος αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2% του ΑΕΠ, υψηλότερο από τον στόχο του προγράμματος οικονομικής πολιτικής, επιβεβαιώνοντας την θετική πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών.
Ο προϋπολογισμός του 2017
Σημαντική υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά 1,032 δισ. ευρώ προβλέπει ο προϋπολογισμός και για το 2016.
Το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 1,09% του ΑΕΠ σημαντικά υψηλότερο από τον αρχικό στόχο του 0,53% του ΑΕΠ.
Για αυτό και όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού άμεσα θα εξετασθεί η δυνατότητα εφάπαξ διάθεσης μέρους της υπέρβασης σε δράσεις κοινωνικής συνοχής και προστασίας.
Ειδικότερα το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2017 εκτιμάται σε 2% του ΑΕΠ έναντι αρχικού στόχου για πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ.
Ισχυρή αναμένεται να είναι και η επίδοση της ελληνικής οικονομίας το 2017 στο μέτωπο της ανάπτυξης. Έτσι προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης 2,7% για το 2017 έναντι αρνητικού ρυθμού 0,3% το 2016 ενώ αποκλιμάκωση αναμένεται να σημειώσει και ο δείκτης της ανεργίας από 21,8% στο 20,6% φέτος.
Το δημόσιο χρέος αναμένεται να διαμορφωθεί στο 176,5% του ΑΕΠ παρουσιάζοντας μείωση συγκριτικά με το 2016 που θα διαμορφωθεί στο 180,3% του ΑΕΠ. Ωστόσο προβλέπεται να αυξηθεί σε απόλυτα μεγέθη και να ανέλθει στα 319,200 δισ. ευρώ το 2017 έναντι 315,400 δισ. ευρώ το 2016.
Ειδικότερα οι κύριοι στόχοι της Δημοσιονομικής Πολιτικής του έτους 2017, όπως αποτυπώνονται στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού είναι:
– Η διατήρηση της δημοσιονομικής ισορροπίας, ώστε να ολοκληρωθεί η ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και να καταστεί δυνατή η έξοδός της από το Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής το ταχύτερο δυνατό και
– Ο δίκαιος επιμερισμός του κόστους προσαρμογής και η κοινωνικά δίκαιη κατανομή του οφέλους της ήδη δρομολογημένης ανάκαμψης.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών «πρόκειται για την τρίτη συνεχόμενη χρονιά, κατά την οποία η κυβέρνηση θα επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους της, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, στην σταδιακή αποκατάσταση της οικονομικής δραστηριότητας και στη βελτίωση στον τομέα των φορολογικών εσόδων.
Πέρα ωστόσο από τη δημοσιονομική υπευθυνότητα και τους περιορισμούς που απορρέουν από το Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής, θεμελιώδης προτεραιότητα της κυβέρνησης παραμένει η ενίσχυση και θωράκιση της κοινωνικής προστασίας και η τόνωση των δημοσίων επενδύσεων. Για το σκοπό αυτό ο προϋπολογισμός του 2017 ενσωματώνει μία σειρά από κρίσιμες παρεμβάσεις:
- Την πλήρη επέκταση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (KEA) με πιστώσεις που ανέρχονται σε 760 εκατ. ευρώ. Το ΚΕΑ προβλέπεται ότι θα καλύψει πάνω από 250 χιλιάδες νοικοκυριά που διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας.
- Την ενίσχυση των τομέων της Υγείας και Περίθαλψης, της Παιδείας και της Κοινωνικής Προστασίας με την επιπλέον πρόβλεψη 300 εκατ. ευρώ, που θα διατίθενται για την κάλυψη αναγκών που υπερβαίνουν τις υπάρχουσες εγγεγραμμένες πιστώσεις.
- Την συνεισφορά 100 εκατ. ευρώ για τις ρυθμίσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων των υπερχρεωμένων νοικοκυριών με προκαθορισμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
- Την αύξηση του εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 250 εκατ. ευρώ, ώστε να αντισταθμιστεί πλήρως η προβλεπόμενη μείωση του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους».
Η συζήτηση του νέου προϋπολογισμού θα ξεκινήσει στην αρμόδια Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής την Πέμπτη 24 Νοεμβρίου για τέσσερις συνεδριάσεις. Η συζήτηση του στην Ολομέλεια θα αρχίσει την Τρίτη 6 Δεκεμβρίου και θα ολοκληρωθεί τα μεσάνυχτα του Σαββάτου 10 του μηνός, με ονομαστική φανερή ψηφοφορία.
Οι φόροι
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Ναυτεμπορικής, τα φορολογικά μέτρα είναι ύψους 3 δισ. ευρώ, με τη μερίδα του λέοντος να έχουν οι έμμεσοι φόροι, οι οποίοι αναμένεται να αυξηθούν από τα 24,804 δισ. ευρώ στα 26,268 δισ. ευρώ, γεγονός που σημαίνει επιβάρυνση για τα μεσαία και κατώτερα στρώματα.
Οι αλλαγές που έρχονται στη φορολογία εισοδήματος θα αποφέρουν στα δημόσια ταμεία σημαντικά έσοδα, καθώς:
- Η νέα κλίμακα και η μείωση του αφορολόγητου ορίου υπολογίζεται ότι θα αποφέρει 988 εκ. ευρώ
- Η αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24% σε όλα τα νησιά του Αιγαίου θα φέρει 437 εκ. ευρώ
- 736 εκ. ευρώ θα αποδώσει η αναμόρφωση των συντελεστών και η επέκταση της εισφοράς αλληλεγγύης
- 422 εκ. ευρώ υπολογίζονται οι εισπράξεις των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης από τις αυξήσεις στα καύσιμα
- 142 εκ. ευρώ από τις ανατιμήσεις στα τσιγάρα
- 91 εκ. ευρώ υπολογίζεται ότι θα φέρουν οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος εταιρικών αυτοκινήτων
- 62 εκ. ευρώ η επιβολή ειδικού τέλους εισαγωγών στον καφέ
- 56 εκ. ευρώ η αύξηση της συμμετοχής του Δημοσίου στα μικτά κέρδη από τυχερά παιχνίδια
- 54,2 εκ. ευρώ το τέλος συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας
- 30 εκ. ευρώ οι αλλαγές στη φορολογία οχημάτων
- 25 εκ. ευρώ το τέλος συνδρομητικής τηλεόρασης
- 19,3 εκ. ευρώ η αναμόρφωση στη φορολογία επενδυτικών σχημάτων.
Ειδικότερα, με βάση τις προβλέψεις του νέου κρατικού προϋπολογισμού 2017, τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού, σε ταμειακή βάση, προβλέπεται να ανέλθουν στα 48,289 δισ. ευρώ.
Έτσι, για το 2017:
* οι άμεσοι φόροι προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 20,356 δισ. ευρώ. Στα συγκεκριμένα έσοδα περιλαμβάνεται και ποσό ύψους 348 εκατ. ευρώ, λόγω της είσπραξης τον Ιανουάριο της τελευταίας δόσης του ΕΝΦΙΑ, η οποία όμως θα υπολογιστεί στο 2016.
Επισημαίνεται ότι οι άμεσοι φόροι θα είναι μειωμένοι σε σχέση με το 2016 κατά το ποσό των εισφορών των εργαζομένων στο Δημόσιο, εκτιμώμενου ύψους 664 εκατ. ευρώ, που πλέον αποτελεί πόρο του ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4387/2016.
Οι δαπάνες
Συνολικά ο Προϋπολογισμός περιλαμβάνει σωρευτικές εξοικονομήσεις δαπανών από παρεμβάσεις και πολιτικές που έχουν ήδη υλοποιηθεί, σε συντάξεις, επιδόματα, δαπάνες υπουργείων, ύψους 960,4 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, το σύνολο των δαπανών (στις οποίες περιλαμβάνονται και οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων – ΠΔΕ) αναμένεται να διαμορφωθεί στα 56,286 δισ.. ευρώ έναντι 57,767 δισ. ευρώ το 2016. Οι δαπάνες του τακτικού Προϋπολογιαμού (πλήν ΠΔΕ) προβλέπεται να ανέλθουν στα 49,536 δισ. ευρώ έναντι 51,017 δισ. ευρώ το 2016 (μείωση κατά 1,481 δισ. ευρώ).
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τις πρωτογενείς δαπάνες, προβλέπεται να ανέλθουν στα 43,986 δισ. ευρώ έναντι 45,416 δισ. ευρώ φέτος (μείωση κατά 1,431 δισ. ευρώ). Στο σκέλος αυτό περιλαμβάνονται και οι δαπάνες για τα εξοπλιστικά προγράμματα, οι οποίες προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 475 εκατ. ευρώ μειωμένες κατά 112 εκατ. ευρώ συγκριτικά με φέτος.
Τόκοι
Οι δαπάνες για τόκους προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 5,550 δισ. ευρώ έναντι 5,6 δισ. ευρώ το 2016.
ΠΔΕ
Οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων αναμένεται να διαμορφωθούν στα 6,750 δισ. ευρώ στα ίδια επίπεδα με το 2016. Για το 2017, ωστόσο προβλέπεται μείωση του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους στα 5,750 δισ. ευρώ έναντι 6 δισ. ευρώ το 2016. Η διαφορά αυτή θα καλυφθεί από αντίστοιχη αύξηση κατά 250 εκατ.. ευρώ, του εθνικού σκέλους χρηματοδοτήσεων, το οποίο το 2017 θα ανέλθει στο 1 δισ. ευρώ από 750 εκατ. ευρώ φέτος.
Υπουργεία
Η κατανομή ανά υπουργείο των δαπανών του Προϋπολογιαμού του 2017 (τακτικού Προϋπολογιαμού και Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων) είναι η ακόλουθη:
Στην Προεδρία της Δημοκρατίας προβλέπεται να διατεθούν 3 εκατ. ευρώ. – Στη Βουλή των Ελλήνων προβλέπεται να διατεθούν 134 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Εσωτερικών προβλέπεται να διατεθούν 5,222 δισ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης θα διατεθούν 2,346 δισ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, θα διατεθούν 38 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας θα δοθούν 3,163 δισ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων, θα διατεθούν 5,133 δισ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προβλέπεται να χορηγηθούν 17,939 δισ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Εξωτερικών πρόκειται να δοθούν 276 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Κοινωνικών Δικαιωμάτων χορηγούνται 620 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Οικονομικών (πλην Γενικών Κρατικών Δαπανών) διατίθενται 650 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Υγείας αναλογούν 4,268 δισ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης αναλογούν 184 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού χορηγούνται 392 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποδίδονται 445 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών διατίθενται 2,455 δισ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής αντιστοιχούν 64 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δίδονται 362 εκατ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δαπανώνται 1,209 δισ. ευρώ.
– Στο υπουργείο Τουρισμού αφιερώνονται 80 εκατ. ευρώ.