Δημοκρατική πανστρατιά για να ενισχυθεί η προοδευτική παράταξη «έναντι μιας Δεξιάς που αν δεν αποτραπεί στη δεύτερη κάλπη, θα είναι ανεξέλεγκτη και εκδικητική» απηύθυνε ο Αλέξης Τσίπρας μιλώντας στην συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ.
«Δε θα πάμε για να κρατήσουμε τις θέσεις μας. Για να έχουμε μια ισχυρή αντιπολίτευση. Θα πάμε για να αναμετρηθούμε με τη Δεξιά. Θα πάμε για να διεκδικήσουμε κάθε ψήφο και κάθε πιθανότητα να κερδίσουμε, όχι να χάσουμε» τόνισε καταχειροκροτούμενος ο Αλέξης Τσίπρας και συμπλήρωσε: «Πάμε για να νικήσουμε».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ έστειλε επίσης μήνυμα στις ελίτ που επί τρεις μέρες δεν μπορούν να «κρύψουν τη μεγάλη τους χαρά και τη μεγάλη τους συγκίνηση. Τους απαντάω: Μη βιάζεστε. Δεν θα πετύχετε τον στόχο σας. Είναι λογικό να επιθυμείτε ηγέτες υποτακτικούς στα συμφέροντά σας. Και τη νεκρανάσταση ενός συστημικού δικομματισμού. Μην βιάζεστε όμως. Αυτός ο δικομματισμός που οδήγησε τη χώρα στα βράχια της χρεοκοπίας, από όπου εμείς τη σώσαμε, δεν θα επιστρέψει. Και άλλες φορές όμως βιαστήκατε, να θεωρήσετε ότι μας έχετε τελειώσει. Διαψευστήκατε. Έτσι θα διαψευστείτε και τώρα από την ετυμηγορία του ελληνικού λαού».
«Αναλαμβάνω να ηγηθώ μαζί σας αυτής της μάχης, γιατί δε φοβήθηκα ποτέ, γιατί δε δείλιασα ποτέ και δεν δειλιάσαμε, και δεν λιποτάχτησα ποτέ από τα δύσκολα. Κυρίως όμως γιατί αυτή η μάχη δεν αφορά εμένα προσωπικά. Αφορά τη κοινωνία» υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας.
«Τέλος στο πένθος, να σημάνουμε συναγερμό μάχης»
Ο Αλέξης Τσίπρας ξεκινώντας την ομιλία του είπε ένα μεγάλω «ευχαριστώ» σε «όλα τα στελέχη, τα μέλη και τους φίλους μας που έδωσαν μια ηρωική μάχη, και τους ευχαριστώ προσωπικά. Τους εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους μας. Αλλά και όσους πολίτες συμμετείχαν στην εκλογική διαδικασία και δεν μας ψήφισαν. Η ευθύνη είναι δική μας που δεν καταφέραμε να τους πείσουμε. Και τώρα είναι ακόμη μεγαλύτερη, να κατορθώσουμε να τους πείσουμε σε αυτή τη μάχη. Γιατί αυτή είναι η πιο κρίσιμη, αυτή είναι η τελική και καθοριστική εκλογική αναμέτρηση».
Όπως είπε, «δεν θα κρυφτούμε πίσω από το δάχτυλό μας. Το εκλογικό αποτέλεσμα είναι για εμάς ένα οδυνηρό σοκ.
Και η ευθύνη είναι δική μας, πρωτίστως δική μου, δεν ισομοιράζεται. Δεν κρύβομαι. Με ξέρετε. Ποτέ δεν κρύφτηκα, στη πολιτική μου διαδρομή. Στα δύσκολα ποτέ δεν το έβαλα στα πόδια. Ανέλαβα την ευθύνη. Και έδωσα τη μάχη.
Έτσι και τώρα. Μετά από τρεις μέρες δύσκολες, θλίψης και αναστοχασμού, ήρθε η ώρα να κηρύξουμε λήξη στο πένθος και να σημάνουμε συναγερμό μάχης. Αυτή είναι η ευθύνη μας σήμερα. Να ανασυγκροτηθούμε άμεσα. Τώρα. Χωρίς καμιά καθυστέρηση. Και να δώσουμε τη μάχη. Δεν έχουμε δικαίωμα στην παραίτηση. Δεν έχουμε δικαίωμα στην εσωστρέφεια.
Μόνο υποχρέωση και ευθύνη έχουμε. Απέναντι στην ιστορία. Και απέναντι στην κοινωνία, που βρίσκεται μπροστά στον κίνδυνο μιας πρωτοφανούς συντηρητικής παλινόρθωσης. Υποχρέωση και ευθύνη να αποτιμήσουμε γρήγορα τα λάθη μας και να χαράξουμε μια καθαρή γραμμή. Για να δώσουμε με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα τη μάχη που έχουμε μπροστά μας».
Η ΝΔ θέλει αυτοδυναμία για να αλλάξει το Σύνταγμα
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ σημείωσε ότι «είμαστε ήδη στις πρώτες ημέρες της νέας προεκλογικής περιόδου, των εκλογών που ήδη ορίστηκαν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.
Η πρωτοβουλία γι’ αυτό ανήκει άλλωστε στον βασικό πολιτικό μας αντίπαλο. Που τα σχέδιά του είναι ολοφάνερα. Δεν τα κρύβει. Να κερδίσει όχι την αυτοδυναμία, αλλά την παντοδυναμία. Που θα του επιτρέψει να προχωρήσει ακόμη και σε αλλαγές στο Σύνταγμα σε βαθιά συντηρητική κατεύθυνση.
Και αν του δοθεί η ευκαιρία να μην έχει καν αντίπαλο. Να ξεμπερδέψει με τον ΣΥΡΙΖΑ. Που είναι ο μόνος πολιτικός αντίπαλος που μπορεί να τον εμποδίσει και μπορεί να δώσει μάχες για να υπερασπιστεί: Το κοινωνικό κράτος. Τη δημόσια Υγεία. Την Παιδεία. Τα εργασιακά δικαιώματα».
«Δεν έχουμε δικαίωμα στην εσωστρέφεια»
Ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε ότι «ποτέ δε φοβήθηκα ούτε την αυτοκριτική, ούτε την αυτοκριτική. Πάντα ήμουν ανοιχτός σε διορθωτικές κινήσεις. Και σήμερα αυτό είναι αναγκαίο να γίνει με ευθύνη και σοβαρότητα. Δεν έχουμε όμως δικαίωμα ούτε περιθώριο στην εσωστρέφεια. Δεν έχουμε δικαίωμα στην αμετροέπεια και τις αντιπαραθέσεις. Που ακόμη και τώρα, σήμερα, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, ορισμένοι δεν αποφεύγουν.
Και που το μόνο που δείχνουν είναι πως δεν έχουμε καταλάβει τίποτε από το μήνυμα της λαϊκής ετυμηγορίας. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε. Τούτη την ώρα χρειάζεται η μεγαλύτερη συσπείρωση, και η σεμνότητα θα έλεγα, μπροστά στην ψήφο του λαού. Και όχι η επανάληψη συμπεριφορών που μας κόστισαν πανάκριβα.
Μετά τη δεύτερη κάλπη θα γίνει η συνολική αποτίμηση. Με την άνεση που πρέπει να γίνει. Αυτό που τώρα επείγει, ενόψει της νέας αναμέτρησης, της πιο κρίσιμης, είναι να δούμε και να λάβουμε σοβαρά υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από το μήνυμα της κάλπης.
Να διορθώσουμε τη στρατηγική μας εν κινήσει. Και να διορθωθούμε, αν θέλετε, εν κινήσει. Να αλλάξουμε την καμπάνια μας. Να γίνουνε πιο συλλογικοί στη δουλειά μας. Πιο συντροφικοί και πιο αλληλέγγυοι μεταξύ μας. Πιο σοβαροί, επιτρέψτε μου να πω, όπως αρμόζει σε κόμματα και στελέχη που διεκδικούν την κυβερνητική εξουσία. Και για να λάβουμε υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από το αποτέλεσμα της κάλπης. Οφείλουμε πρώτα να δώσουμε κάποιες απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα: Γιατί συνέβη αυτό το αποτέλεσμα».
Οι τρεις κομβικές αιτίας για το άσχημο εκλογικό αποτέλεσμα
Ο Αλέξης Τσίπρας διερωτήθηκε ποια λάθη έγιναν και οι αναποφάσιστοι πήγαν μαζικά στη Νέα Δημοκρατία. «Σύμφωνα με τα exit polls, την τελευταία μέρα αποφάσισε τι θα ψηφίσει πάνω στην κάλπη περίπου το 20% των ψηφοφόρων. 1.206.000 ψηφοφόροι. Από αυτούς 618.000 επέλεξαν τη ΝΔ. Και μόνο 156.000 τον ΣΥΡΙΖΑ.
Οι αναποφάσιστοι δηλαδή, αντί να ψηφίσουν όπως περιμέναμε και όπως συνήθως συμβαίνει, με το κριτήριο της δυσαρέσκειας απέναντι στη κυβέρνηση, τελικά ψήφισαν ανάποδα. Με το φόβο μην έρθει η αντιπολίτευση. Γιατί συνέβη αυτό; Πρέπει να δώσουμε κάποιες απαντήσεις».
Η πρώτη αιτία σύμφωνα με τον Αλέξη Τσίπρα είναι «ότι η ΝΔ κατάφερε να επιβάλει την ατζέντα της. Την ατζέντα του φόβου.
Και να υποστηρίξει έτσι στο δίπολο σταθερότητα – αλλαγή, ως πλειοψηφική τη τάση του δικού της αφηγήματος. Να μην αλλάξουμε γιατί τα πράγματα μπορεί να γίνουν χειρότερα. Και αυτό το κατάφερε αξιοποιώντας διαρκώς και δικά μας λάθη. Πολλά εκ των οποίων θα τα χαρακτήριζα αδιανόητα και καθοριστικά.
Έτσι, φτάσαμε στο σημείο να πάμε στη κάλπη και η συζήτηση στα καφενεία και στις παρέες να μην είναι για όσα συμβαίνουν το 2023.
Όσα συνέβησαν τη τελευταία 4ετία: Η ακρίβεια, η διάλυση του ΕΣΥ, το έγκλημα των Τεμπών και το επιτελικό κράτος λάφυρο, οι υποκλοπές και η κακοποίηση του κράτους δικαίου. Αλλά να συζητάμε όσα συνέβησαν 8 χρόνια πριν. Τη συζήτηση για το ευρώ. Τους δύσκολους καταναγκασμούς των μνημονίων. Καταστάσεις όμως που έχουμε αφήσει πίσω οριστικά, χάρη στα δικά μας επιτεύγματα. Και αυτό είναι το οξύμωρο. Εντούτοις αποδείχτηκε ότι η μιντιακή υπεροπλία που είχαν οι αντίπαλοί μας, μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην επιβολή της προεκλογικής ατζέντας. Και σ’ αυτό συνέβαλαν βέβαια και κόμματα της ήσσονος αντιπολίτευσης, που είχαν το κύριο μέτωπό τους απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ».
Η δεύτερη αιτία ήταν η «αναγκαστική επιλογή υπεράσπισης μιας στρατηγικής που εξαιτίας της άρνησης των άλλων προοδευτικών δυνάμεων, αντικειμενικά δεν μπορούσε να περπατήσει. Της στρατηγικής της απλής αναλογικής και της κυβέρνησης προοδευτικής συνεργασίας.
Το εκλογικό αποτέλεσμα αποτέλεσε μια στρατηγική ήττα της Απλής Αναλογικής και ταυτόχρονα ήττα της στρατηγικής μας για την απλή αναλογική. Και αυτό βοήθησε αφάνταστα τη ΝΔ να εμπεδώσει τη δικής της ατζέντα. Αυτό ήταν το στρατηγικό ρήγμα μέσα από το οποίο πέρασε το αφήγημά περί σταθερότητας.
Η διαρκής άρνηση των προοδευτικών δυνάμεων έδινε την εικόνα μιας μη ρεαλιστικής και άρα αναξιόπιστης πρότασης διακυβέρνησης. Μιας αμήχανης πρότασης που οδηγεί σε μια ασταθή κυβέρνηση. Σε αντίθεση με την πρόταση του αντιπάλου μας που έμοιαζε πιο κατανοητή και συμπαγή : Αυτοδυναμία για να έχουμε σταθερότητα».
Η τρίτη αιτία όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας είναι «η εικόνα μας. Η εικόνα μας ως κόμματός, ως συλλογικού υποκείμενου, για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ιδίως όμως τις κρίσιμες ημέρες πριν τη κάλπη. Δεν ήταν μια εικόνα που εξέπεμπε συνοχή, ευθύνη, συγκρότηση.
Οι άστοχες δημόσιες τοποθετήσεις, ακόμα και τις τελευταίες ημέρες πριν από τις εκλογές, οι παλινωδίες, το έλλειμα υπευθυνότητας, ακόμα και αντίληψης πόσο καχύποπτο ήταν το εκλογικό σώμα απέναντί μας, πόσο ρευστό και ευμετάβλητο, μας κόστισαν πανάκριβα.
Κι αυτό βάζει μπροστά σε όλους μας ένα πολύ κρίσιμο και επείγον ζήτημα. Οφείλουμε αυτή την εικόνα να την αλλάξουμε. Οφείλουμε να αλλάξουμε. Δραστικά. Ριζικά. Άμεσα. Με ηρεμία, συλλογικότητα, πολιτικό πολιτισμό. Αλλά να αλλάξουμε. Και αυτό δεν είναι ζήτημα πολιτικής κατεύθυνσης. Ούτε προς το κέντρο ούτε προς τα αριστερά να αλλάξουμε. Αλλά προς τη σοβαρότητα, την υπευθυνότητα, τη συλλογικότητα».
«Σε μικροκομματικούς εμφύλιους δεν πρόκειται να εμπλακούμε»
Ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε «ότι το μέτωπό μας και στις νέες συνθήκες είναι η Δεξιά και η πολιτική της. Η οικονομική της πολιτική, η κοινωνική της πολιτική. Δεν πρόκειται να σηκώσουμε το γάντι που μας πετούν τόσο το ΠΑΣΟΚ, όσο και το ΚΚΕ. Εμείς σε μικροκομματικούς εμφύλιους, που ευνοούν μόνο τη Δεξιά, δεν πρόκειται να συμβάλλουμε και να εμπλακούμε. Εκείνο που στη δική μας σκέψη δεσπόζει είναι η ευθύνη για την κοινωνία, για τη χώρα, για το αύριο. Αυτό όμως δε σημαίνει, ότι θα γυρίζουμε και το άλλο μάγουλο στις επιθέσεις. Ούτε ότι με κριτήριο τη στάση καθενός απέναντι στη Δεξιά, θα υποστείλουμε την κριτική μας».
Συνεχίζοντας, είπε ότι «για την επικράτηση της ΝΔ στις εκλογές, δεν έχουμε ευθύνες μόνο εμείς. Απλά είμαστε οι μόνοι που έχουμε το θάρρος να τις αναλάβουμε. Βαρύτατες ευθύνες έχουν και εκείνοι που της έδωσαν διάδρομο με μια πολιτική διχαστική και μονομέτωπη εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ. Και επιμένουν σ’ αυτή. Θα απαντάμε πολιτικά στις επιθέσεις, δεν θα έχουμε στόχο όμως εμείς το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ.
Γιατί το τελευταίο που χρειάζεται ο τόπος σήμερα απέναντι σε μια Δεξιά που δείχνει να έρχεται απειλητικά για το δημόσιο συμφέρον, είναι ένας ανόητος ανταγωνισμός μεταξύ των δυνάμεων της αντιπολίτευσης.
Αυτό που χρειάζεται και αυτό που απαιτείται, είναι η ευρύτατη δυνατή συσπείρωση των δημοκρατικών και προοδευτικών πολιτών για να αποτρέψουμε αυτούς τους συσχετισμούς δύναμης στις επόμενες κάλπες. Αυτό που απαιτείται είναι μια δημοκρατική πανστρατιά για να ενισχύσουμε τη προοδευτική παράταξη, έναντι μιας Δεξιάς που αν δεν αποτραπεί στη δεύτερη κάλπη, θα είναι ανεξέλεγκτη και εκδικητική».
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι και θα παραμείνει κόμμα εξουσίας
Ο Αλέξης Τσίπρας έκλεισε λέγοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ «είναι και θα παραμείνει κόμμα εξουσίας, όχι κόμμα διαμαρτυρίας. Ούτε κόμμα συμπλήρωμα σε κυβερνήσεις της Δεξιάς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι ο βασικός εκφραστής της προοδευτικής παράταξης. Είναι το κόμμα που η ενίσχυση και η νίκη του, σημαίνει πάντα νίκη της προόδου έναντι της συντήρησης, νίκη της δημοκρατίας έναντι του αυταρχισμού, νίκη της αξιοπρέπειας της κοινωνικής πλειοψηφίας».
Διαβάστε αναλυτικά την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα
«Συντρόφισσες και σύντροφοι, θέλω να σας ευχαριστήσω θερμά γι’ αυτή τη στήριξη, για την αποφασιστικότητά σας όμως πάνω από όλα να σταθούμε όρθιοι σε μια δύσκολη στιγμή.
Θέλω πρωτίστως να ευχαριστήσω όλα τα στελέχη, τα μέλη, τους φίλους μας, τους εθελοντές στα εκλογικά κέντρα, όλους εκείνους που έδωσαν μια δύσκολη μάχη, μια ηρωική μάχη θα έλεγα και θέλω να τους ευχαριστήσω προσωπικά.
Θέλω να ευχαριστήσω προσωπικά τους εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους μας, αλλά και όσους πολίτες συμμετείχαν στην εκλογική διαδικασία και δεν μας ψήφισαν. Η ευθύνη είναι δική μας που δεν καταφέραμε να τους πείσουμε. Και τώρα η ευθύνη είναι ακόμα μεγαλύτερη να κατορθώσουμε να τους πείσουμε σε αυτή τη μάχη που έχουμε μπροστά μας, γιατί αυτή είναι η πιο κρίσιμη. Αυτή είναι η τελική, η καθοριστική εκλογική αναμέτρηση.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, όπως κάναμε πάντα, έτσι θα κάνουμε και τώρα. Δεν θα κρυφτούμε πίσω από το δάχτυλό μας. Το εκλογικό αποτέλεσμα είναι για μας ένα οδυνηρό σοκ και η ευθύνη είναι δική μας, πρωτίστως όμως δική μου. Δεν ισομοιράζεται η ευθύνη. Δεν κρύβομαι. Με ξέρετε. Ποτέ δεν κρύφτηκα στην πολιτική μου διαδρομή. Στα δύσκολα δεν το έβαλα ποτέ στα πόδια. Ανέλαβα την ευθύνη και έδωσα τη μάχη. Έτσι θα κάνουμε και τώρα. Έτσι θα κάνω και τώρα και έτσι θα κάνουμε και τώρα.
Μετά από τρεις μέρες δύσκολες, μετά από τρεις μέρες θλίψης και αναστοχασμού, πιστεύω ότι ήρθε η ώρα σήμερα στην Κεντρική μας Επιτροπή με τον πιο επίσημο τρόπο να κηρύξουμε λήξη στο πένθος και να σημάνουμε συναγερμό μάχης.
Αυτή είναι, συντρόφισσες και σύντροφοι, η ευθύνη μας σήμερα. Να ανασυγκροτηθούμε, να ανασυνταχτούμε άμεσα, τώρα, χωρίς καμία καθυστέρηση, και να δώσουμε τη νέα εκλογική μάχη που έχουμε μπροστά μας.
Δεν έχουμε, νομίζω, δικαίωμα, όπως ποτέ δεν είχαμε, δικαίωμα στην παραίτηση. Δεν έχουμε δικαίωμα στην εσωστρέφεια. Μόνη μας υποχρέωση και ευθύνη τώρα, υποχρέωση και ευθύνη απέναντι στην Ιστορία και απέναντι στην κοινωνία που βρίσκεται στον κίνδυνο μιας πρωτοφανούς συντηρητικής παλινόρθωσης, υποχρέωση και ευθύνη να αποτιμήσουμε γρήγορα τα λάθη μας και να χαράξουμε μια καθαρή γραμμή, για να δώσουμε με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα τη μάχη που έχουμε μπροστά μας.
Γιατί είμαστε ήδη στις πρώτες μέρες της νέας προεκλογικής περιόδου. Των εκλογών που ήδη ορίστηκαν για τις 25 του Ιούνη, με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής. Η πρωτοβουλία γι’ αυτό ανήκει άλλωστε στον βασικό μας πολιτικό αντίπαλο, που τα σχέδιά του είναι ολοφάνερα. Δεν τα κρύβει.
Το σχέδιό του είναι να κερδίσει όχι την αυτοδυναμία, αλλά την παντοδυναμία, που θα του επιτρέψει να προχωρήσει ακόμα και σε αλλαγές στο Σύνταγμα, σε βαθιά συντηρητική κατεύθυνση. Και εάν του δοθεί η ευκαιρία, να μην έχει καν αντίπαλο. Να ξεμπερδέψει με τον ΣΥΡΙΖΑ, που είναι ο μόνος πολιτικός αντίπαλος που μπορεί να τον εμποδίσει και που μπορεί να δώσει μάχες για να υπερασπιστεί το κοινωνικό κράτος, τη δημόσια Υγεία, την Παιδεία, τα εργασιακά δικαιώματα.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, ξέρετε πως ποτέ δεν φοβήθηκα ούτε την κριτική ούτε την αυτοκριτική. Πάντοτε ήμουνα ανοιχτός σε απόψεις, σκέψεις, στις παρατηρήσεις και στις προτάσεις για διορθωτικές κινήσεις. Και σήμερα αυτό είναι αναγκαίο να γίνει. Αλλά είναι αναγκαίο να γίνει με ευθύνη και με σοβαρότητα. Είναι αναγκαίο να γίνει, από την άλλη όμως θέλω να είμαι σαφής. Δεν έχουμε δικαίωμα ούτε περιθώριο στην εσωστρέφεια. Δεν έχουμε δικαίωμα στην αμετροέπεια και τις αντιπαραθέσεις που ακόμα και τώρα, σήμερα, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, ορισμένοι δεν τις αποφεύγουν, αλλά το μόνο που δείχνουν είναι πως δεν έχουμε καταλάβει τίποτα από το μήνυμα της λαϊκής ετυμηγορίας.
Αυτό λοιπόν δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε. Τούτη την ώρα χρειάζεται η μεγαλύτερη συσπείρωση και η σεμνότητα, θα έλεγα, μπροστά στην ψήφο του ελληνικού λαού και όχι η επανάληψη συμπεριφορών που μας κόστισαν πανάκριβα.
Μετά τη δεύτερη κάλπη θα γίνει η συνολική αποτίμηση με την άνεση και τον χρόνο και τη διάρκεια που πρέπει να γίνει. Αυτό που τώρα επείγει ενόψει της νέας αναμέτρησης, της πιο κρίσιμης είναι να δούμε και να λάβουμε σοβαρά υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από το μήνυμα της κάλπης.
Να διορθώσουμε τη στρατηγική μας εν κινήσει και να διορθωθούμε, εάν θέλετε, εν κινήσει. Να αλλάξουμε την καμπάνια μας, να γίνουμε πιο συλλογικοί στη δουλειά μας. Πιο συντροφικοί και πιο αλληλέγγυοι μεταξύ μας. Πιο σοβαροί, επιτρέψτε μου να πω, όπως αρμόζει σε κόμματα και στελέχη που διεκδικούν την κυβερνητική εξουσία.
Και για να λάβουμε υπόψη κάποια βασικά συμπεράσματα από τα αποτελέσματα της κάλπης, οφείλουμε πρώτα να δώσουμε κάποιες απαντήσεις, να επιχειρήσουμε να δώσουμε κάποιες απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα. Γιατί συνέβη αυτό το αποτέλεσμα; Γιατί δεν το καταλάβαμε; Ποιες κοινωνικές μεταβολές έχουν συμβεί, έχουν επέλθει στην ελληνική κοινωνία; Ποια λάθη έγιναν και οι αναποφάσιστοι πήγαν μαζικά στην κάλπη της ΝΔ και όχι στη δική μας; Σύμφωνα με τα exit pols, την τελευταία μέρα αποφάσισε τι θα ψηφίσει πάνω στην κάλπη το 20% των ψηφοφόρων. 1.206.000 ψηφοφόροι. Από αυτούς, 618.000 κατέληξαν, επέλεξαν τη ΝΔ και μόλις 156.000 επέλεξαν τον ΣΥΡΙΖΑ.
Οι αναποφάσιστοι, δηλαδή, αντί να ψηφίσουν όπως περιμέναμε και όπως συνήθως συμβαίνει με το κριτήριο της δυσαρέσκειας απέναντι στην κυβέρνηση, τελικά ψήφισαν ανάποδα. Ψήφισαν όχι για να φύγει αυτή η κυβέρνηση, αλλά με τον φόβο μην έρθει η αντιπολίτευση. Γιατί συνέβη αυτό; Πρέπει να δώσουμε κάποιες απαντήσεις για να μπορέσουμε να διορθώσουμε εν κινήσει τη στρατηγική μας, την καμπάνια μας, την κατεύθυνση μας.
Γιατί επίσης ένας μεγάλος αριθμός από εκείνους που μας εμπιστεύθηκαν το 2019 παρά τα όλα όσα συνέβησαν αυτή την τετραετία, τώρα δεν μας εμπιστεύθηκαν ξανά; Και εδώ νομίζω ότι δεν πρέπει να βιαστούμε να δώσουμε μια βολική, μια εύκολη απάντηση, να κρυφτούμε πίσω από τη λεγόμενη συντηρητικοποίηση της ελληνικής κοινωνίας, που δεν είναι μια αυτονόητη τάση. Πρέπει να το μελετήσουμε εάν ισχύει, να μας προβληματίσει, αλλά νομίζω ότι δεν πρέπει να κρυφτούμε πίσω από εύκολες απαντήσεις. Πρέπει να αναζητήσουμε απαντήσεις πρωτίστως στις δικές μας αδυναμίες. Τις δικές μας επιλογές, τη δική μας στάση, την αξιοπιστία της πολιτικής μας πρότασης, την αξιοπιστία των προσώπων, τη συνολική μας εικόνα.
Ανάμεσα σε πολλές αιτίες, εγώ θα ήθελα σήμερα στη συνεδρίαση της Κεντρικής μας Επιτροπής να εστιάσουμε σε τρεις κομβικές αιτίες.
Η πρώτη αιτία, κατά την άποψή μου, είναι ότι τελικά η ΝΔ κατάφερε να επιβάλει την δική της ατζέντα στην προεκλογική αντιπαράθεση: την ατζέντα του φόβου. Και να υποστηρίξει με αυτό τον τρόπο -στο δίπολο σταθερότητα, από τη μια, αλλαγή, από την άλλη-, ως πλειοψηφική, την τάση του δικού της αφηγήματος. Να μην αλλάξουμε, γιατί εάν αλλάξουμε μπορεί να είναι και χειρότερα τα πράγματα. Και αυτό το κατάφερε, δυστυχώς, αξιοποιώντας διαρκώς και δικά μας λάθη. Πολλά εκ των οποίων θα τα χαρακτήριζα αδιανόητα και καθοριστικά.
Έτσι φτάσαμε στο σημείο να πάμε στην κάλπη τις τελευταίες ημέρες και η συζήτηση στα καφενεία και στις παρέες να μην είναι για όσα συμβαίνουν σήμερα το 2023 και τα όσα συνέβησαν αυτή την τετραετία -για την ακρίβεια, για τη διάλυση της δημόσιας υγείας, για το έγκλημα των Τεμπών και το επιτελικό κράτος-κομματικό λάφυρο, για τις υποκλοπές και την κακοποίηση του κράτους δικαίου-, δεν συζήταγε κανείς γι’ αυτά, αλλά να συζητάει ο κόσμος στις παρέες, στα καφενεία, παντού, τι συνέβη πριν από 8 χρόνια. Η συζήτηση για το ευρώ και για τους δύσκολους καταναγκασμούς των μνημονίων. Καταστάσεις όμως που έχουμε αφήσει πίσω οριστικά χάρη στα επιτεύγματα τα δικά μας και αυτό είναι το οξύμωρο. Αυτό είναι το οξύμωρο.
Εντούτοις αποδείχτηκε ότι η μιντιακή υπεροπλία που είχαν οι αντίπαλοί μας μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην επιβολή της προεκλογικής ατζέντας, ιδίως όταν κάνεις κι εσύ λάθη. Και σε αυτό βέβαια συνέβαλαν όχι μόνο τα δικά μας λάθη, αλλά και τα κόμματα της ήσσονος αντιπολίτευσης, που είχαν το κύριο, θα έλεγα, μέτωπο -δεν ήταν διμέτωπος-, ήταν με κύριο μέτωπο απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή, κατά την άποψή μου, ήταν η πρώτη αιτία. Επέβαλε την ατζέντα της προεκλογικά η ΝΔ. Την ατζέντα του φόβου.
Η δεύτερη αιτία ήταν, κατά την άποψή μου, η αναγκαστική επιλογή υπεράσπισης μιας στρατηγικής που, εξαιτίας της άρνησης των άλλων προοδευτικών δυνάμεων, αντικειμενικά δεν μπορούσε να περπατήσει. Τη στρατηγική της απλής αναλογικής και της κυβέρνησης προοδευτικής συνεργασίας.
Θα έλεγα ότι το εκλογικό αυτό αποτέλεσμα αποτέλεσε τελικά μια στρατηγική ήττα της απλής αναλογικής και ταυτόχρονα μια ήττα της στρατηγικής μας για την απλή αναλογική. Και αυτό βοήθησε αφάνταστα τη ΝΔ να επιβάλει την δική της ατζέντα. Αυτό ήταν το στρατηγικό ρήγμα μέσα από το οποίο πέρασε το αφήγημα περί σταθερότητας. Η διαρκής άρνηση των προοδευτικών δυνάμεων έδινε την εικόνα μιας μη ρεαλιστικής και άρα αναξιόπιστης πρότασης διακυβέρνησης. Μιας αμήχανης πρότασης που οδηγεί εν τέλει σε μια ασταθή διακυβέρνηση. Σε αντίθεση με την πρόταση του αντιπάλου μας που έμοιαζε πιο κατανοητή και πιο συμπαγής. Αυτοδυναμία για να έχουμε σταθερότητα. Ποια σταθερότητα; Αυτή τη σταθερότητα. Αυτή των μεγάλων δυσκολιών για τα λαϊκά στρώματα, αλλά σταθερότητα, βρε αδελφέ. Και αυτό είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να το εντοπίσουμε στην αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος.
Η τρίτη αιτία στην οποία θέλω σήμερα να αναφερθώ -όχι έσχατη-, η τρίτη αιτία, κατά την άποψή μου, είναι η εικόνα μας. Η εικόνα του κόμματος. Η εικόνα μας ως συλλογικού υποκειμένου για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ιδίως όμως τις κρίσιμες μέρες πριν την κάλπη. Δεν ήταν μια εικόνα που εξέπεμπε συνοχή, ευθύνη, συγκρότηση. Οι άστοχες δημόσιες τοποθετήσεις ακόμα και τις τελευταίες μέρες πριν τις εκλογές, οι παλινωδίες, το έλλειμμα υπευθυνότητας, ακόμα και αντίληψης του πόσο καχύποπτο ήταν το εκλογικό σώμα απέναντί μας, πόσο ρευστό και ευμετάβλητο, μας κόστισαν ακριβά.
Και αυτό, νομίζω, βάζει μπροστά σε όλους μας ένα πολύ κρίσιμο και επείγον ζήτημα. Οφείλουμε τις επόμενες 30 μέρες αυτή την εικόνα να κάνουμε το παν να την αλλάξουμε. Οφείλουμε να αλλάξουμε δραστικά, ριζικά, άμεσα. Με ηρεμία, συλλογικότητα, πολιτικό πολιτισμό, αλλά οφείλουμε να κάνουμε παρεμβάσεις να αλλάξουμε αυτή την εικόνα. Και αυτό, για να γίνω απολύτως σαφής, δεν είναι ζήτημα πολιτικής κατεύθυνσης. Δεν λέω να αλλάξουμε ούτε προς το κέντρο, ούτε προς τα αριστερά, αλλά προς τη σοβαρότητα, προς την υπευθυνότητα, προς τη συλλογικότητα.
Διανύσαμε μια δύσκολη ιστορική διαδρομή από το 2015. Καταφέραμε να βγάλουμε τη χώρα από τα μνημόνια, να σταθούμε όρθιοι όταν μας πολιορκούσαν οι δανειστές και μας πολεμούσαν οι αυτουργοί της χρεοκοπίας. Καταφέραμε, παρά αυτές τις μεγάλες δυσκολίες, να κρατήσουμε την κοινωνία όρθια. Με ψηλά το κεφάλι στεκόμαστε, για το έργο μας αυτό, μπροστά στις Ελληνίδες και στους Έλληνες. Αλλά με χαμηλά το κεφάλι μπροστά στην ετυμηγορία τους. Γιατί δεν καταφέραμε τελικά όσο και εάν προσπαθήσαμε, δεν καταφέραμε τελικά να αλλάξουμε όσο θα έπρεπε τους εαυτούς μας, τον τρόπο λειτουργίας μας, το κόμμα μας. Να αποπνέουμε περισσότερη σοβαρότητα, να λειτουργούμε με περισσότερη συλλογικότητα, να εκπέμπουμε περισσότερη σταθερότητα. Να δίνουμε και να εμπεδώνουμε την αίσθηση ότι είμαστε μια σφιχτοδεμένη ομάδα συντρόφων, ανθρώπων που ξέρει να υποτάσσει το μερικό στο γενικό καλό.
Και θέλω να σας πω, για να είμαι απόλυτα καθαρός, ότι γι’ αυτό αναλαμβάνω εγώ αποκλειστικά την ευθύνη. Δεν ανήκει σε κανέναν άλλον. Σε εμένα ανήκει η ευθύνη γι’ αυτό. Και θέλω να σας ζητήσω σήμερα να το λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη. Να το λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη στην εκλογική μάχη που έχει ήδη αρχίσει. Να δείξουμε στην ελληνική κοινωνία και σε αυτούς που μας ψήφισαν και στους άλλους που καλούμε τώρα να μας ψηφίσουν, ότι αντιληφθήκαμε το μήνυμα της λαϊκής ψήφου.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, θέλω να μείνω σε αυτές τις τρεις κομβικές αιτίες, όχι γιατί δεν υπάρχουν και άλλοι λόγοι, κανείς θα μπορούσε να πει ότι είναι πολυπαραγοντική η αιτία. Προφανώς υπήρξαν αστοχίες οργανωτικές, αρρυθμίες στην εκλογική μας καμπάνια, αλλά πιστεύω ότι οι βασικές μας απώλειες έχουν να κάνουν με τις αιτίες που προανέφερα. Έλλειμμα εμπιστοσύνης για τους λόγους που προείπα στην κυβερνητική μας πρόταση, έλλειμμα εμπιστοσύνης στο κόμμα ως συλλογικότητα.
Θέλω σήμερα να σας καλέσω να κάνουμε όλες τις απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις και αλλαγές, ώστε να περιορίσουμε, να υπερκαλύψουμε εάν είναι δυνατόν αυτά τα ελλείμματα. Να οργανώσουμε από σήμερα συντεταγμένα την παρουσία μας στη νέα εκλογική αναμέτρηση. Να ανασυντάξουμε την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή και τις εκλογικές επιτροπές σε όλη τη χώρα.
Να καταλήξουμε σε μια εκλογική καμπάνια που θα λάβει υπόψη αυτά τα νέα δεδομένα και να εγγυηθούμε ταυτόχρονα με τη στάση, την πράξη και το λόγο μας, την δική μας αλλαγή και ανανέωση. Ότι λάβαμε το μήνυμα και διορθώνουμε στην πράξη τις αστοχίες και τα λάθη μας.
Πιστεύω όμως επίσης ότι σήμερα δεν πρέπει να εστιάσουμε τη συζήτηση μόνο στα ζητήματα που αφορούν την δική μας εικόνα. Αλλά σήμερα πρέπει να δούμε και τη μεγάλη εικόνα. Το εκλογικό αποτέλεσμα δεν είναι αρνητικό μόνο για τον ΣΥΡΙΖΑ. Κάθε πολίτης, ό,τι και εάν ψήφισε, μπορεί πιστεύω να κατανοήσει αυτό που δεν δείχνουν να κατανοούν τα μικρότερα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης. Αλλά κατανοεί και επιδιώκει η Δεξιά, η ΝΔ. Ότι δηλαδή εάν επαναληφθεί αυτός ο συσχετισμός στην κάλπη της ενισχυμένης, μάλιστα, αναλογικής, θα έχουμε μια απολύτως παντοδύναμη και ανεξέλεγκτη κυβέρνηση.
Λευκή επιταγή σε μια παράταξη που δεν κρύβει τις προθέσεις της. Ασφυξία και ανωμαλία στη λειτουργία της δημοκρατίας. Ένα ανεξέλεγκτο ηγεμόνα πρωθυπουργό, μια νομιμοποιημένη πλέον και από τη λαϊκή εντολή ατζέντα σαρωτικών αλλαγών για τα κοινωνικά δικαιώματα.
Τις “μεταρρυθμίσεις” –εντός εισαγωγικών– που προανήγγειλε από το βράδυ της Κυριακής ο κ. Μητσοτάκης. Την αλλαγή του Συντάγματος που προανήγγειλε ο Άδωνις Γεωργιάδης. Όλοι μπορούμε να φανταστούμε σε ποια κατεύθυνση θα είναι αυτές οι αλλαγές. Στην κατεύθυνση των ιδιωτικοποιήσεων παντού. Ακόμα και στην Υγεία, ακόμα και στο νερό και στην κατεύθυνση της προκλητικής αξιοποίησης χωρίς κανένα έλεγχο και χωρίς κανένα λογαριασμό των 70 περίπου δισεκατομμυρίων των κοινοτικών πόρων και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανασυγκρότησης, προς όφελος ποιων; Κάποιων λίγων ισχυρών και μόνο.
Αν ο κ. Μητσοτάκης των 158 βουλευτών έδινε μέχρι σήμερα όλους τους πόρους σε μετρημένες στα δάχτυλα επιχειρήσεις σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους και παρακολουθούσε τα τηλέφωνα του μισού πολιτικού συστήματος, φανταστείτε τι ακριβώς θα κάνει εν τη παντοδυναμία του.
Τι ακριβώς θα κάνει με τα εργασιακά δικαιώματα. Τι ακριβώς θα κάνει με την ακρίβεια. Τι ακριβώς θα κάνει με τη συρρίκνωση του εισοδήματος, με τις χιλιάδες των πλειστηριασμών της επόμενης μέρας. Με τη διαφθορά που αισθάνεται τώρα ότι έχει ξεπλυθεί και άρα μπορεί να συνεχιστεί αδιατάραχτη.
Αυτά είναι τα μεγάλα διλήμματα της επόμενης κάλπης και της επόμενης ημέρας. Και αφορούν τη ζωή των ανθρώπων, δεν αφορούν τις βουλευτικές μας έδρες. Αφορούν τα συμφέροντα της κοινωνίας και όχι το κομματικό μας συμφέρον. Γι’ αυτό και θα έλεγα ότι είναι ζήτημα ζωής να ανατραπεί αυτός ο συσχετισμός. Να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να ανατραπεί αυτός ο συσχετισμός.
Τι σημαίνει όμως πρακτικά αυτό; Πρώτο, σημαίνει ότι το μέτωπό μας και στις νέες αυτές συνθήκες, ιδιαίτερα θα έλεγα στις νέες αυτές συνθήκες είναι η δεξιά και η πολιτική της. Η οικονομική της πολιτική. Η κοινωνική της πολιτική. Δεν πρόκειται να σηκώσουμε το γάντι που μας πετούν αυτές τις μέρες τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και το ΚΚΕ. Εμείς σε μικροκομματικούς εμφυλίους που ευνοούν μόνο τη Δεξιά δεν πρόκειται να συμβάλουμε και να εμπλακούμε. Γιατί εκείνο που δεσπόζει στην δική μας σκέψη είναι η ευθύνη για την κοινωνία. Είναι η ευθύνη για τη χώρα, είναι η ευθύνη για το αύριο.
Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως ότι κάθε φορά που θα μας δίνουν μια από το ένα μάγουλο, θα γυρνάμε και το άλλο μάγουλο. Ούτε ότι με κριτήριο τη στάση καθενός απέναντι στη Δεξιά, θα υποστήλουμε την κριτική μας. Γιατί για την επικράτηση της ΝΔ στις εκλογές δεν έχουμε μόνο εμείς ευθύνες. Απλά είμαστε οι μόνοι που έχουμε το θάρρος δημόσια να τις αναλαμβάνουμε.
Βαρύτατες ευθύνες έχουν και εκείνοι που της έδωσαν διάδρομο με μια πολιτική διχαστική και μονομέτωπη εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και που ακύρωσαν στην πράξη μια μεγάλη ευκαιρία και για τον τόπο και για το πολιτικό σύστημα και για τις δυνάμεις της προόδου: την ευκαιρία της απλής αναλογικής.
Θα απαντάμε λοιπόν πολιτικά στις επιθέσεις, δεν θα έχουμε όμως στόχο εμείς τις άλλες δυνάμεις τις προοδευτικές. Γιατί το τελευταίο που χρειάζεται ο τόπος σήμερα απέναντι σε μια Δεξιά που δείχνει να έρχεται απειλητικά για το δημόσιο συμφέρον είναι ένας ανόητος ανταγωνισμός ανάμεσα στις δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Αυτό που χρειάζεται και αυτό που απαιτείται είναι η ευρύτατη δυνατή συσπείρωση των δημοκρατικών και προοδευτικών πολιτών για να αποτρέψουμε αυτούς τους συσχετισμούς δύναμης στην επόμενη κάλπη. Αυτό χρειάζεται.
Αυτό που απαιτείται είναι, θα έλεγα, μια δημοκρατική πανστρατιά για να ενισχύσουμε την προοδευτική παράταξη έναντι μιας Δεξιάς που, εάν δεν αποτραπεί στη δεύτερη κάλπη, θα είναι και ανεξέλεγκτη και εκδικητική. Όλοι οι δημοκρατικοί και προοδευτικοί πολίτες ψηφοφόροι όλων των κομμάτων που δεν θέλουν να δώσουν λευκή επιταγή σε ένα πρωθυπουργό-ηγεμόνα, που δεν θέλουν μια επέλαση στα δημοκρατικά και λαϊκά δικαιώματα και κατακτήσεις, ακόμα και στα συνταγματικά κατοχυρωμένα, οφείλουν να συμβάλουν με την ψήφο τους ώστε να μπει ανάχωμα στην πιθανότητα μιας παντοδύναμης και ανεξέλεγκτης Δεξιάς κυβέρνησης. Και αυτό, θα έλεγα, είναι το καθήκον μας ενόψει των επόμενων εκλογών. Να απευθυνθούμε σε αυτούς τους πολίτες με τη σιγουριά αλλά και με τη σεμνότητα που επιβάλει η κατάσταση.
Συντρόφισσες και σύντροφοι, το πρωί της 25ης του Ιούνη όλες οι κάλπες σε όλα τα εκλογικά τμήματα της χώρας θα είναι άδειες. Δεν πετάμε στα σύννεφα, αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες. Σεβόμαστε το προχθεσινό αποτέλεσμα. Αλλά σε αυτό τον αγώνα θέλω να σας καλέσω να μην πάμε για να χάσουμε, να μην πάμε για να κρατήσουμε τα ποσοστά μας, για να κρατήσουμε τις θέσεις μας, για να έχουμε μια ισχυρή αντιπολίτευση. Σας καλώ σε αυτό τον αγώνα να πάμε για να αναμετρηθούμε με τη Δεξιά και να διεκδικήσουμε κάθε ψήφο και κάθε πιθανότητα να κερδίσουμε όχι για να χάσουμε.
Και θα πάμε έτσι. Θα πάμε έτσι γιατί πιστεύουμε βαθιά ότι είναι αναγκαιότητα κοινωνική να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας. Γιατί πιστεύουμε βαθιά ότι μόνο το πρόγραμμά μας θα έδινε σήμερα στήριγμα και ανάσα στην κοινωνική πλειοψηφία. Γιατί πιστεύουμε απόλυτα στην αξία των προτάσεών μας. Και γιατί αυτές τις προτάσεις πρέπει επιτέλους να τις μάθει, να τις ακούσει ο ελληνικός λαός και αυτή είναι η δουλειά μας τις επόμενες 30 μέρες.
Πρέπει πρώτα να τις μάθει, πρώτα να τις ακούσει και μετά να τις κρίνει οριστικά. Να τις ακούσουνε οι πολίτες. Θα πάμε επίσης έτσι, γιατί δεν ξέρω εάν όλοι το έχουν εμπεδώσει: ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία είναι και θα παραμείνει κόμμα εξουσίας, όχι διαμαρτυρίας. Όχι διαμαρτυρίας. Όχι συμπλήρωμα. Συμπλήρωμα στις κυβερνήσεις της Δεξιάς. Κόμμα εξουσίας. Ούτε συμπλήρωμα της Δεξιάς ούτε κόμμα διαμαρτυρίας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία είναι ο βασικός εκφραστής της προοδευτικής Παράταξης. Είναι το κόμμα που η ενίσχυση και η νίκη του σημαίνει πάντα νίκη της προόδου έναντι της συντήρησης. Νίκη της δημοκρατίας έναντι του αυταρχισμού. Νίκη της αξιοπρέπειας για την κοινωνική πλειοψηφία.
Και θέλω σήμερα εδώ από την Κεντρική μας Επιτροπή να στείλω και ένα μήνυμα στις ελίτ και στα μεγάλα συμφέροντα που 10 χρόνια τώρα δεν έχουν κουραστεί να μας πολεμάνε και να με πολεμάνε. Προχθές δεν μπορούσανε -τρεις μέρες τώρα δεν μπορούνε να κρυφτούνε. Δεν μπορούν να κρύψουν τη μεγάλη τους χαρά και τη μεγάλη τους συγκίνηση. Τους απαντάω: μη βιάζεστε. Δεν θα πετύχετε τον στόχο σας. Και άλλες φορές βιαστήκατε και δεν τον πετύχατε τον στόχο σας.
Είναι λογικό να επιθυμείτε ηγέτες υποτακτικούς στα συμφέροντά σας. Είναι λογικό να επιθυμείτε τη νεκρανάσταση ενός συστημικού δικομματισμού. Μη βιάζεστε, όμως. Αυτός ο δικομματισμός, που οδήγησε τη χώρα στα βράχια της χρεοκοπίας από όπου εμείς τη σώσαμε, δεν θα επιστρέψει. Μη βιάζεστε. Μη βιάζεστε να χαρείτε. Και άλλες φορές θεωρήσατε ότι μας έχετε τελειώσει. Διαψευστήκατε όμως. Έτσι θα διαψευστείτε και τώρα από την ετυμηγορία του ελληνικού λαού.
Αναλαμβάνω, συντρόφισσες και σύντροφοι -και αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να σας περάσω-, αναλαμβάνω την ευθύνη μαζί σας να ηγηθώ και να ηγηθούμε μαζί αυτής της μάχης γιατί δεν φοβήθηκα ποτέ. Αναλαμβάνω και αναλαμβάνουμε την ευθύνη γιατί δεν φοβήθηκα και δεν φοβηθήκαμε ποτέ. Γιατί δεν δείλιασα και δεν δειλιάσαμε. Κυρίως, γιατί δεν λιποτακτήσαμε ποτέ από τα δύσκολα. Τα πιο δύσκολα. Τα πιο δύσκολα για τη χώρα, για την κοινωνία.
Κυρίως όμως αναλαμβάνω αυτή την ευθύνη γιατί αυτή η ευθύνη δεν αφορά εμένα προσωπικά, αφορά την κοινωνία, αφορά την κάθε Ελληνίδα και τον κάθε Έλληνα, την καθημερινότητά του, το μέλλον του. Αφορά το μέλλον όλων μας.
Η ευθύνη μου και η ευθύνη μας απέναντι στη χώρα και την Ιστορία είναι μεγάλη. Δεν φοβηθήκαμε ποτέ να την αναλάβουμε. Αυτό θα κάνουμε και τώρα. Άλλωστε, εκπροσωπούμε μια Παράταξη που έχει μάθει να δίνει αγώνες. Ερχόμαστε από πολύ μακριά και θα πάμε πολύ μακριά. Είμαστε εδώ γενιές μαχών, γενιές αγωνιστών, γενιές νικητών. Θα τη δώσουμε αυτή τη μάχη για να την κερδίσουμε. Και θα τα καταφέρουμε.
Καλό μας αγώνα. Καλή δύναμη αυτές τις 30 μέρες. Πάμε για να νικήσουμε. Να είστε καλά. Καλή δύναμη. Σας ευχαριστώ».